Γ΄ Γυμνασίου: Τριήμερη εκπαιδευτική επίσκεψη στη Σύρο

Η Γ τάξη του Πρότυπου Πειραματικού Γυμνασίου Αναβρύτων στο πλαίσιο του διαθεματικού σχεδίου δράσης «Οι δρόμοι του νερού: το παράδειγμα της Σύρου» συμμετείχε σε τριήμερη εκπαιδευτική επίσκεψη (14 έως και 16 Νοεμβρίου 2014) στην αρχόντισσα των Κυκλάδων.

Κατά την επίσκεψη στη Σύρο επιτεύχθηκαν πολυδιάστατοι και ουσιώδεις, γνωστικοί και ψυχο-παιδαγωγικοί, στόχοι.Ειδικότερα, οι μαθητές/μαθήτριες:

• αναγνώρισαν τους «δρόμους» του νερού στη Σύρο, κατά το παρελθόν και το παρόν, καθώς και το ρόλο του στην τοπική Ιστορία και τον Πολιτισμό
• συνειδητοποίησαν ότι το γλυκό νερό συνιστά είδος «εν ανεπαρκεία» στη Σύρο
• ευαισθητοποιήθηκαν για το πολύτιμο, φυσικό αγαθό «νερό»
• καλλιέργησαν αισθητικές αξίες αναφορικά με το περιβάλλον
• ανέπτυξαν κοινωνικές δεξιότητες μέσω ομαδοσυνεργατικών δραστηριοτήτων.

Η παραπάνω στοχοθεσία υλοποιήθηκε με επιμέρους επισκέψεις/περιηγήσεις σε όλο το νησί σύμφωνα με το προσεχτικά οργανωμένο πρόγραμμα της εκδρομής. Πιο συγκεκριμένα, οι μαθητές/μαθήτριες ξεναγήθηκαν:

• στο εργοστάσιο αφαλάτωσης στην Ερμούπολη 
• στην περιοχή Λαζαρέτα και το Βιολογικό καθαρισμό της πόλης
• στη γραφική Αζόλιμνο 
• στο Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης 
• στα παραλιακά χωριά της Σύρου (Κίνι, Γαλησσάς, Φοίνικας, Ποσειδωνία, Μέγας Γιαλός και Βάρη), όπου και περιεργάστηκαν πλήθος από στέρνες που αξιοποιούν μέχρι σήμερα οι αγρότες 
• στο ιστορικό κέντρο της πόλης: στον Ι.Ν. Κοίμησης της Θεοτόκου με την ομώνυμη εικόνα-έργο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου (El Greco), στη μαρμάρινη Πλατεία Μιαούλη, στο επιβλητικό Δημαρχείο (έργο του Τσίλλερ), στο μοναδικό Θέατρο Απόλλων (το πρώτο θέατρο όπερας στην Ελλάδα), στο Μνημείο του Άταφου Αγωνιστή, στον Αγ. Νικόλαο τον Πλούσιο και τέλος, στη συνοικία Βαπόρια με τα αναρίθμητα μέγαρα νεοκλασικού ρυθμού
• στη μεσαιωνική πόλη της Άνω Σύρου: στη Μονή Καπουτσίνων με τον καθολικού Ι.Ν. του Αγ. Ιωάννη του Βαπτιστή, στο κέντρο του γραφικού οικισμού «Πιάτσα», στο Μουσείο Μάρκου Βαμβακάρη, στους Μύλους
• και στην πηγή του Αγ. Αθανασίου,η οποία τροφοδοτούσε και εξακολουθεί να τροφοδοτεί με νερό την Άνω Σύρο.

Από εκεί πραγματοποιήσαμε κατάβαση πεζή, μέσα από τον πρώην χείμαρο "Λαλακιά", με τελικό προορισμό μας την Ερμούπολη.

Σε όλη τη διάρκεια της εκπαιδευτικής επίσκεψης οι μαθητές/μαθήτριες εκδήλωσαν ζωηρό ενδιαφέρον, έθεσαν ερωτήματα γνωστικού και μεταγνωστικού τύπου, αλλά και αποτύπωσαν με το φωτογραφικό ή κινηματογραφικό φακό αξιόλογες τοποθεσίες που επισκεφτήκαμε. Το υλικό αυτό μάλιστα θα αξιοποιηθεί με τον καταλληλότερο τρόπο κατά την εκπόνηση συναφούς project, το οποίο ήδη υλοποιείται στη σχολική μονάδα.

Αξιοσημείωτη είναι, τέλος, όχι μόνο η πρόθυμη και αθρόα συμμετοχή των μαθητών/μαθητριών της Γ τάξης του σχολείου μας σε όλες τις επισκέψεις και δραστηριότητες γνωστικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα στην υπέροχη Σύρο αλλά και η άψογη συμπεριφορά τους, η οποία επισημάνθηκε ως άξια επαίνου από όλους -κατοίκους, καταστηματάρχες, ξεναγούς, προσωπικό του ξενοδοχείου και του πλοίου, οδηγούς κ.ά..

Μπράβο στα παιδιά αλλά και στις συνοδούς για το εγχείρημά τους!

Συνοδοί καθηγήτριες:

Φωτεινή Ζουλινάκη (αρχηγός-ΠΕ03), Αριστέα Μπουλουξή (ΠΕ04.01), Καλλιόπη Παυλοπούλου (ΠΕ03) και Νίκη Σταυριανάκη (ΠΕ02)

Γ΄ Γυμνασίου: Το παράδειγμα της Σύρου

Αναπόσπαστο μέρος του διαθεματικού σχεδίου δράσης για την Γ΄ Γυμνασίου αποτελεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα: "Οι δρόμοι του νερού: Το παράδειγμα της Σύρου", κατά το οποίο θα πραγματοποιηθεί εκπαιδευτική επίσκεψη στη Σύρο, προκειμένου να "ανιχνευθούν" οι δρόμοι που το νερό ακολούθησε κι ακολουθεί, αναγκάστηκε κι αναγκάζεται να ακολουθήσει στο νησί.

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα αυτό έχει σκοπό οι μαθητές/ μαθήτριες να:

•  αναγνωρίσουν τους «δρόμους» του νερού στη Σύρο,  κατά το παρελθόν και το παρόν, καθώς και το ρόλο του στην τοπική Ιστορία και τον Πολιτισμό
•   συνειδητοποιήσουν ότι το γλυκό νερό συνιστά είδος «εν ανεπαρκεία» στη Σύρο, την Αττική, την Ελλάδα και τον πλανήτη γενικότερα
• ευαισθητοποιηθούν για το πολύτιμο, φυσικό αγαθό «νερό»
• καλλιεργήσουν αισθητικές αξίες για το περιβάλλον

Οι δράσεις του προγράμματος εμβαθύνουν στην συνεξέταση των ακόλουθων διαστάσεων με βιβλιογραφική έρευνα, αλλά και έρευνα στο πεδίο:

Κοινωνική Διάσταση: Η πρόσβαση σε πόσιμο νερό διαμόρφωσε και διαφοροποίησε κοινωνικές ομάδες στο νησί. Επιπλέον, οι οικισμοί αναπτύχθηκαν σε περιοχές με πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Σύνδεση σε βάθος χρόνου με την πρόσβαση στο πόσιμο νερό στην Αττική και με τις κοινωνικές ανισότητες που προκύπτουν από την πρόσβαση σε πόσιμο νερό σε παγκόσμια κλίμακα.

Πολιτισμική & Πολιτιστική Διάσταση: Ήθη και έθιμα συναφή με την εξέχουσα θέση του νερού στη Σύρο. Κατ' επέκταση, ο ρόλος του νερού στην ανάπτυξη του πολιτισμού στη Σύρο, την Αττική, την Ελλάδα και τη Μεσόγειο.

Οικονομική Διάσταση: Οι οικονομικές προϋποθέσεις και προεκτάσεις της πρόσβασης σε πόσιμο νερό. Η ορθολογική χρήση και η αειφόρος διαχείριση του νερού, αλλά και των αποβλήτων, συμβαδίζει με την οικονομική ανάπτυξη μιας περιοχής. Η πρόσβαση σε πόσιμο νερό, αλλά και η σπατάλη του, συνιστά κυρίως προνόμιο των οικονομικά αναπτυγμένων χωρών και προνομιούχων κοινωνικών τάξεων. 

Περιβαλλοντική Διάσταση: Το νερό ως παράγοντας περιοριστικός της διαμόρφωσης των οικοσυστημάτων στη Σύρο και αλλού. Η διαχείριση του νερού στη Σύρο και την Αττική καθώς και οι επιπτώσεις αυτής στα οικοσυστήματα και στο δομημένο περιβάλλον.

Επιπλέον, εκτός της επίτευξης των στόχων το προγράμματος, επιδιώκεται η καλλιέργεια δεξιοτήτων:
(α) διερευνητικών στο πεδίο και σε σχετική βιβλιογραφία
(β) ομαδοσυνεργατικών και κοινωνικών/αναστοχαστικών

(γ) αισθητικών/καλλιτεχνικών/δημιουργικών.

Απώτερος σκοπός δε αποτελεί η ευαισθητοποίηση των μαθητών για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων τόσο σε τοπικό (Σύρος, Αττική), όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Εκπαιδευτική Επίσκεψη της Β΄ Γυμνασίου στη Χαλκίδα-Στενή Ευβοίας

Την 21^η Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε μονοήμερη εκπαιδευτική επίσκεψη στη Χαλκίδα και στη Στενή Ευβοίας για τη Β΄ τάξη στο πλαίσιο του διαθεματικού σχεδίου δράσης: «οι δρόμοι του νερού».

Η σκοποθεσία της επίσκεψης αυτής συνάδει με την αντίστοιχη του εκπαιδευτικού προγράμματος – θεματικού σχεδίου δράσης: «οι δρόμοι του νερού». Δηλαδή, ο βασικός σκοπός της επίσκεψης είναι η ευαισθητοποίηση, καθώς και η απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων αναφορικά με το νερό, το οποίο έπαιζε και εξακολουθεί να παίζει καθοριστικό ρόλο στην εξελικτική διαμόρφωση του ανθρώπινου πολιτισμού, αλλά που η διαχείρισή του σχετίζεται με πολλά σύγχρονα προβλήματα.

Ειδικότερα η επίσκεψη αυτή, τον πρώτο κιόλας μήνα εφαρμογής του εκπαιδευτικού προγράμματος, επιδιώκεται να δράσει ως αφόρμηση για τη διεξαγωγή έρευνας από τους μαθητές για την εύρεση στοιχείων και πειστηρίων που να καταδεικνύουν το ρόλο του νερού στον πολιτισμό του ανθρώπου, τόσο σε καθαρά αστικό περιβάλλον, όπως αυτό  της Χαλκίδας, όσο και στο φυσικό περιβάλλον, όπως αυτό της Στενής Ευβοίας.

Κατά την επίσκεψη οι μαθητές, κατά ομάδες, αποτύπωσαν με το φωτογραφικό και κινηματογραφικό φακό τα τεκμήρια. Μετά την επίσκεψη δρομολογείται η αναζήτηση επιμέρους στοιχείων αναφορικά με την ύδρευση της Χαλκίδας από την αρχαιότητα έως και σήμερα, αλλά και σχετικά με τη Δίρφη, τους μύθους που σχετίζονται μ’ αυτή, αλλά και την ιστορία της μέχρι και σήμερα. Απώτερος στόχος είναι η παρουσίαση της έρευνάς τους, τόσο στο πεδίο, όσο και της βιβλιογραφικής, με τρόπο πρωτότυπο από κάθε ομάδα. Μάλιστα το υλικό αυτό θα αξιοποιηθεί και παρουσιαστεί στην ημερίδα που θα διοργανωθεί στο σχολείο κατά την παγκόσμια μέρα για το νερό. Πολλαπλά και ποικίλα αναμένονται τα οφέλη από μια τέτοια δράση, όπως η καλλιέργεια δεξιοτήτων: (α) διεξαγωγής έρευνας στο πεδίο, αλλά και βιβλιογραφικής, (β) ανάπτυξης διαπροσωπικών σχέσεων και συνεργασίας, (γ) δημιουργικότητας κλπ.

Η εκδρομή περιελάμβανε:

• Συμμετοχή στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Το φαινόμενο του πορθμού του Ευρίπου» της Εστίας Γνώσης της Χαλκίδας, «Κόκκινο σπίτι».

Έξω από το Κόκκινο Σπίτι οι μαθητές του Β12 και του Β3 αναμένουν για να εισέλθουν

Στην αίθουσα κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του προγράμματος

Οι μαθητές του Β11 και του Β2 ετοιμάζονται να αναχωρήσουν από το Κόκκινο Σπίτι

• Περιήγηση στη Χαλκίδα για την αναζήτηση στοιχείων και τεκμηρίων που πιστοποιούν την εξέχουσα θέση του νερού. Επίσκεψη στην οθωμανική κρήνη, πλατεία Πεσόντων Οπλιτών και στα απομεινάρια του Ρωμαϊκού υδραγωγείου (καμάρες).

Προς την Οθωμανική Κρήνη

Δια του Ρωμαϊκού Υδραγωγείου

• Μετάβαση στη Στενή Ευβοίας και περιήγηση στους φυσικούς δρόμους του νερού.

Διασχίζοντας τη ρεματιά

Ξεδιψώντας

Διασκεδάζοντας

Συμμετείχαν οι εκπαιδευτικοί: Φωτεινή Ζουλινάκη (ΠΕ03),  Αριστέα Μπουλουξή (ΠΕ04.01), Καλλιόπη Παυλοπούλου (ΠΕ03) και Εμμανουήλ Ριτσατάκης (ΠΕ04.01).

Και τα απόνερα: